آژانسهای گردشگری اعلام ورشکستگی میکنند؟
آژانسهای گردشگری اعلام ورشکستگی میکنند؟
به نقل از خبرگزاری مهر، آژانسها در بحبوحه بازار ارز هر روز مشکل تازهای دارند اما آنچه موجب شده تا آنها در این روزها بیشتر نگران باشند، احتمال ورشکستگی ناشی از بدهکاری آنها به آژانسهای خارجی است. بسیاری از دفاتر مسافرتی در ایران تنها تورهای گردشگری خارجی فروخته و مسافر را به خارج از کشور فرستادهاند اما در پرداخت ارز به شرکت خارجی و یا هتلی که قرار است به مسافر خدمات بدهد دچار مشکل هستند. آنها نه میتوانند ارز تهیه کنند و آن را به شرکت و یا هتل خارجی حواله کنند و نه تبادل ارز داشته باشند؛ اما از آنجا که سالها کار کردن با شرکتهای گردشگری خارجی برایشان اعتباری را به وجود آورده، هنوز با همان اعتبار کار میکنند اما تا چه زمانی؟
دفاتر مسافرتی به عنوان بخش خصوصی در حال حاضر به این شرکتهای خارجی بدهکار هستند؛ یک نوع بدهکاری ارزی که مشخص نیست تا چه زمانی تسویه میشود و شرکتهای خارجی تا چه زمانی روی این اعتبار حساب میکنند.
آژانسهای مسافرتی برای رهایی از این وضعیت بنا به پیشنهاد انجمن صنفیشان، درخواست حواله ارزی کردند. به این ترتیب که مدارک مربوط به هزینههایی که برای مسافر کرده بودند را به انجمن بفرستند تا مورد بررسی قرار گیرد و بعد از تأیید معاونت گردشگری به بانک مرکزی برای تخصیص حواله ارزی برود. حدود ۱۰ آژانس مسافرتی این اقدام را انجام دادند اما با گذشت یک ماه و نیم از این درخواست و با وجود اینکه گفته بودند این روند زیاد طول نمیکشد، هنوز هیچ یک از این آژانس ها حواله ارزی دریافت نکردهاند.
حمید میران از آژانس دارانی است که به دریافت این حواله ارزی امید داشت. او میگوید:
ما درخواستمان را برای دریافت حواله ارزی دادهایم اما نگفتند چه زمانی اختصاص مییابد. ما یک سری تعهدات به شرکتهای خارجی دادهایم و گفتهایم که مشکلاتمان به زودی حل میشود. الان چند ماهی است که از این جریان میگذرد. دلار هر روز گرانتر میشود و در اثر آن یک ضرر زیادی به صنعت گردشگری وارد شده است. ما پیش از این از طریق حسابهای ارزی مشکلمان را حل میکردیم اما الان از این طریق هم نمیتوان با شرکتهای خارجی تسویه کرد. غیر از ما، مسافران هم دچار مشکل شدهاند. حتی برای گرفتن ۶۰ یوروی سفارتخانهها نمیدانند از کجا باید ارز بگیرند.
عباسی یکی دیگر از آژانس داران اظهار میکند:
مشکلات ارزی آنقدر که برای آژانس داران ضرر در پی داشت برای مسافر نداشت. مسافر میتواند ارز مسافرتی بگیرد ولی ما باید حواله ارزی به هتلدار بدهیم ما اگر حتی بتوانیم با شرکت خارجی تسویه کنیم باز هم خلاف قانون عمل کردهایم چون حتماً باید از یک جایی دلار را تهیه کنیم.
وی میافزاید:
پیش از این با تبادل گردشگر ورودی از باکو با اعزام گردشگر خروجی به باکو مشکل تسویه با شرکتهای گردشگری خارجی را حل میکردیم اما اکنون میزان اعزام گردشگر به این شهر از آذربایجان نیز کاهش پیدا کرده است. همه برای تفریح به باکو نمیرفتند و با این وجود تعداد پروازها به باکو کم شد. همچنین ما نمیدانیم باید با دلار چند تومانی تور گردشگری ببندیم. این اوضاع باعث شده صنف یک میلیون نفری آژانسها دچار سر در گمی شوند.
چطور یک آژانس بدهکار میشود؟
اگر چه حواله ارزی امیدی را در میان آژانس داران به وجود آورده بود اما اکنون با اختصاص نیافتن آن، این امید نیز از میان رفته است. مدیران آژانسهای مسافرتی همه ناراضی از وضعیت موجود یک حرف را میزنند و آن هم ترس از ورشکستگی است.
سید شریفی -رئیس هیأت مدیره یکی از آژانسهای مسافرتی- درباره احتمال ورشکستگی توضیح میدهد:
بهمن ماه سال گذشته تور روسیه ویژه جام جهانی را ثبت نام کردیم و از ۱۴۰ مسافر ۱۰ میلیون تومان گرفتیم آن زمان دلار ۴۳۰۰ تومان نرخ داشت. هر مسافر دو هزار و ۳۰۰ دلار هزینه تور را پرداخت کرد که از این مقدار ۷۰ دلار سود ما بود.
وی ادامه میدهد:
ما میبایست بابت هر مسافر حدود ۲۲۵۰ دلار به روسیه بابت خدمات تور بفرستیم اما نکته اینجاست که اگر چه آن زمان دلار ۴۲۰۰ تومان بود اما الان همان دلار ۷۲۰۰ تومان شده است. در واقع مسافر با پرداخت ۱۰ میلیون تومان ۱۳۵۰ دلار پرداخت کرده است و ما باید بابت هر فرد ۹۰۰ دلار اضافهتر به روسیه بفرستیم. این عدد ۹۰۰ دلار را در ۱۴۰ مسافر اگر ضرب کنید میشود چیزی حدود ۱۲۶ هزار دلار.
این فعال گردشگری میافزاید:
من ۲۵ سال است که در این صنف کار میکنم الان ۵ ماه است که کل اعتبارم را خرج کردهام و به انتهاء رسیدهام. شرکتهای خارجی تا یک جایی همراهمان میشوند و پس از آن پولشان را میخواهند ما نمیتوانیم دلار به حساب آنها واریز کنیم و یا هتلی رزرو کنیم چون باید بابت آن دلار بخریم اما اگر به هر طریقی این دلار تهیه شود در واقع قاچاق کردهایم. سازمان میراث فرهنگی باید یک راهکار به ما بدهد. چون ما در روزهای آینده یک فاجعه در پیش خواهیم داشت. سرگردان شدن مسافران در هر نقطهای از جهان موجب میشود تا آبروی ایران به خطر بیفتد. چون هر لحظه ممکن است یک شرکتی به مسافران ایرانی خدمات ندهد و بگوید که اول باید شرکت مسافرتی ایرانی تسویه حساب کند بعد خدمات بدهد.
امیر فنائیان، مدیر عامل یک آژانس گردشگری که به عنوان اولین دفتر خدمات مسافرتی درخواست خود را داده بود میگوید:
وقتی هزینههای مسافر قبل از سفر پرداخت میشود به این معنی است که آژانس مسافرتی باید آن را بپردازد. یعنی باید به هتل خارجی ارز بپردازد و معادل آن را از مسافر به ریال بگیرد. اینکه مسافر از ایران هزینههایش را پرداخت میکند یک مزیت دارد و آن هم اینکه مسافر هزینه کمتری میپردازد نسبت به اینکه خودش بخواهد به صورت مستقیم پول کرایه اتاق را بپردازد. چون همیشه آژانسهای مسافرتی روی هتلهایی که با آنها کار میکنند ۵۰ تا ۶۰ درصد تخفیف دارند. خدمات ترانسفر هتل تا فرودگاه مسافر را هم همیشه آژانسها ارائه میکنند. این بخش از خدمات به دلار محاسبه میشود که باید به خارج از کشور انتقال پیدا کند اما با مشکلات اخیری که پیدا کردهایم این تسویه حسابها از ماه فروردین تا کنون انجام نشده است.
سرگردانی مسافران در خارج از کشور
این مدیر آژانس مسافرتی عنوان میکند:
تا الان که چند ماه گذشته هر بار به شرکتها و هتلهای خارجی که با آنها کار میکنیم وعده دادهایم که این مشکل در حال برطرف شدن است و ما به زودی با شما تسویه میکنیم اما در واقع به آنها بدهکار شدهایم. یعنی مسافر را فرستادهایم اما پول را نتوانستهایم پرداخت کنیم و به این علت بدهکاریم. تا قبل از این از طریق صرافیها این پولها حواله میشد. آنها هم تا حدی به ما مهلت میدهند اما از یک تاریخ به بعد به مسافری که تا لابی هتل رسیده، میگویند که آژانس پول نداده و خودت حساب کن.
سید محمد رضایی نیز یکی از مدیران آژانسهای گردشگری است که سه هفته پیش درخواست حواله ارزی کرده بود. او درباره وضعیت نامناسب این روزهای آژانس خود اظهار میکند:
در زمان عید تورهای گردشگری را با دلار ۴۰۵۰ تومان بستیم اما الان ببینید که دلار چه قدر گرانتر شده است. ما توانستهایم که ۷۰ درصد از بدهیهای خود را به طرف خارجی بدهیم اما هنوز برای ۳۰ درصد بقیه دچار مشکل هستیم چون این ۳۰ درصد بدهی را زمانی میپردازیم که مسافر از سفرش برگشته باشد و بعد از آن به شرکت خارجی میدهیم. اکنون که دلار گران شده ما باید همان دلار ۴۰۰۰ تومانی را ۸۰۰۰ تومان تهیه کرده و تسویه کنیم. بسیاری از آژانسهای مسافرتی که به شرکتهای ترکیهای بدهکار هستند، دچار مشکلات زیادی شدهاند. برخی نیز دچار تعدیل نیرو و یا ورشکستی هستند و معلوم نیست چه زمانی آژانسشان را تعطیل میکنند.
آمنه شاهچراغی -مدیر یکی از آژانسهای مسافرتی- میگوید:
ما با شرکتهای خارجی کار میکنیم همچنین با هتلهای کشورهای خارجی. پس باید هزینه اقامت مسافر را ارزی پرداخت کنیم اما نمیتوانیم آن را تهیه کنیم از سویی نمیتوانیم ارزی با شرکتهای خارجی تبادل کنیم به همین دلیل است که بدهکار شدهایم. برای جبران آن هم از مدتها پیش تقاضای حواله ارزی کردهایم اما هنوز معاونت گردشگری و بانک مرکزی به ما پاسخی ندادهاند.
آژانسها روی گردشگری داخلی کار کنند
مدیران دفاتر مسافرتی در ایران همگی یک صدا اعلام میکنند که در صورت ادامه وضعیت موجود، آژانس داران اعلام ورشکستگی میکنند. سازمان متولی گردشگری با مسافرانی رو به رو میشود که خارج از کشور سرگردان هستند و بیاعتباری برای شرکتهای ایرانی در میان شرکتهای گردشگری خارجی به وجود میآید. در این میان علی اصغر مونسان -رئیس سازمان میراث فرهنگی- بیان میکند که از اعلام بدهکاری آژانسها و مشکلاتشان بی خبر است و میگوید:
آژانس داران بهتر است که حوزه گردشگری داخلی را تقویت کنند نه گردشگری خارجی را.
وی درباره اینکه قرار بود حواله ارزی به آژانس داران تعلق بگیرد، اما این حواله هنوز واگذار نشده است نیز اظهار میکند:
دولت اولویتبندی میکند و بر اساس کالاهای اساسی و حیاتی، ارز مورد نیاز را نیز تأمین خواهد کرد. برای بخشهای غیر ضروری نیز فکر جدیدی میکند.